TAİK toplantısı: ABD Ankara Büyükelçisi Jeff Flake (solda) ve Türk-Amerikan İş Konseyi Başkanı Murat Özyeğin

Amerika Birleşik Devletleri’nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake bugün (26 Nisan Cuma) İstanbul’da bir otelde bir araya geldiği Türk-Amerikan İş Konseyi (TAİK) heyetine Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Beyaz Saray’da ABD Başkanı Joe Biden ile yapacağı görüşmenin hazırlıklarının sürdüğünü teyit etti. Flake, heyete Erdoğan’ın ABD ziyaretiyle ilgili resmî açıklamanın kısa süre içinde yapılmasının beklendiğini söyledi. Amerikan Büyükelçisi, Erdoğan’ın ziyaretiyle ilgili resmî açıklamanın henüz neden yapılmadığına ise şu şekilde açıklık getirdi:

“Bir ziyaret öncesinde iki taraf önce bir tarih üzerinde anlaşır sonra hazırlıklar başlar. Ziyarete ilişkin resmi açıklama ise ziyarete yakın bir tarihte yapılır. Bu Türkiye’ye ya da Sayın Erdoğan’ın bu ziyaretine özgü bir durum değil, hep böyle yapılır.”

Dün ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, Erdoğan’ın ziyaretiyle ilgili “Programlanmış bir şey yok” demişti. TAİK heyetine net biçimde ziyaretin olacağını söyleyen Flake’in sözleriyle Kirby’ninkiler birlikte okunduğunda, Amerikan tarafının ziyaretin içeriği ve şekliyle ilgili iki taraf arasındaki fikir ayrılıklarının giderilmesi için vakit kazanmaya çalıştığını düşünmek mümkün. Kafa karıştıran mesaj trafiğinde;  Türk tarafının, ABD Temsilciler Meclisi'nin İsrail'e 26 milyar dolarlık askeri yardım paketini onaylamasının hemen ardına rastlayacak 9 Mayıs tarihi yerine, ziyaretin, İsrail'e destek onayının üzerinden biraz zaman geçtikten sonra gerçekleşmesini arzulamasının da payı olduğu düşünülebilir. 

Öte yandan dün akşam saatlerinde Erdoğan’ın Washington ziyaretinin iptal edilmediğini yazmamın ardından bugün başka kaynaklardan da teyit aldığımı söyleyebilirim. Hatta edindiğim bilgiye göre ziyaretin gerçekleşeceği iki ülke, dışişleri bakanları arasında da teyit edilmiş. Erdoğan’a daveti Türk hükümetine ilk iletenin de zaten ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken olduğunu bu vesileyle öğrendim. Anladığım kadarıyla davet Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın mart ayı başında Washington’a yaptığı ziyaret sırasında iletilmiş.

Kaynaklarım uzun süredir bu daveti bekleyen, hatta İsveç’in NATO’ya üyeliğine dair müzakerelerin bir parçası haline getiren Türk tarafındaki endişelerin 31 Mart Yerel Seçimleri sonrasında ortaya çıkan tablodan kaynaklandığını doğruladılar. Erdoğan’a yakın bir ekibin Yeniden Refah Partisi’nin ülke genelinde yüzde 5’e yaklaşan bir oya yaklaşmasında Gazze meselesini kampanyasının önemli bir parçası yapmış olmasının önemli rol oynadığı ve Biden ile fotoğraf vermenin AKP’nin iç kamuoyundaki imajını daha da zorlayacak bir unsura dönüşebileceği yönünde bir kanaate sahip olduğu söyleniyor. İsrail’e kapsamlı ticaret yasağının seçimden hemen sonra apar topar açıklanmasına da aynı endişelere neden olduğu ortada. Bu silsilenin devamı olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan, Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier ile ortak basın toplantısı sırasında İsrail ile ticaret ile ilgili soruya “O iş bitti” diye yanıt verdi. Tam bu ortamda ABD’nin daha bu hafta İsrail’e 26 milyar dolarlık askeri yardım paketini onaylamasının seçim sonrasında Gazze paniği yaşayan hükümeti zor bir noktada bıraktığına şüphe yok. Ancak Jeff Flake’in bugün TAİK heyetine yaptığı açıklamaya bakılırsa, Türk tarafının kaygıları şu an için kontrol altına alınmış gibi duruyor.